Suriye’ye açılan gümrük kapılarındaki altyapıyı güçlendiren Ticaret Bakanlığı, Suriyelilerin beraberinde götürecekleri eşyalarından arabalarına, paralarından değerli ziynetlerine kadar çeşitli konularda sınırdan geçiş kolaylığı sağlayan genelge yayımladı.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Suriyeli vatandaşların ülkelerine dönüşlerini kolaylaştıracak yeni adımları devreye aldıklarını belirterek, “Geri dönüşlerin güvenli, hızlı ve etkin şekilde sağlanmasına yönelik her türlü çalışmayı hassasiyetle sürdürüyoruz. Uygulamada karşılaşılan bazı engelleri de hızla aşmak için diğer bakanlıklarla birlikte çalışıyoruz.” dedi.
AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, Ticaret Bakanlığı, Suriye vatandaşlarının geri dönüş işlemlerine ilişkin tüm gümrük ve dış ticaret bölge müdürlüklerine genelge gönderdi.
Genelgeyle, dönüşler sırasında yaşanabilecek aksaklıkların giderilmesi ve sürecin sağlıklı şekilde yürütülmesi hedeflendi. Bu kapsamda, Suriyelilerin ülkeden çıkış işlemlerinin hızlı şekilde gerçekleştirebilmesi amacıyla gümrük işlemleri, diğer ilgili kamu kurumlarıyla koordinasyon içinde yapılacak. Bunun için gümrük idareleri gerekli her türlü önlemin alacak.
- Yolcu beraberindeki eşya ve taşıtlara ilişkin kolaylık sağlandı
Suriyelilerin geri dönüş işlemlerinde yolcu beraberi eşya ile ev eşyasına ilişkin sözlü beyan formu aranmayacak. İşlemler, söz konusu genelgede yer alan “Kolaylaştırılmış Çıkış Formu”nun düzenlenmesiyle yapılacak.
Suriye’den gelen geçici koruma statüsüne haiz kişilerin ülkelerinden getirdikleri ve noterler tarafından tescil edilen plakalı taşıtlarına ilişkin de kolaylık sağlandı. Bu kapsamda, taşıtla birlikte kesin çıkış yapılması durumunda, ilgili noterce düzenlenen kaydın kapatıldığına dair belge gümrük idaresine ibraz edilecek. Taşıtın belgelerindeki ayniyetine uygunluğunun da tespiti halinde, Taşıt Takip Programı’nda gerekli işlemler yapılarak, aracın kaydı kapatılacak ve çıkış işlemleri hızla gerçekleştirilmiş olacak.
Eğer programda söz konusu araca ilişkin herhangi bir kayıt bulunamazsa, ilgili noterce düzenlenen kaydın kapatıldığına dair belgenin gümrük idaresine ibrazı ve taşıtın belgelerindeki ayniyetine uygunluğunun tespiti halinde, ilgili programa kayıt yapılarak çıkışa müsaade edilecek.
- Türkiye’de kurulan iş yerlerinin nakli için sözlü beyan formu
Genelgeyle Suriye vatandaşlarının Türkiye’de edindikleri yerli plakalı araçlarının çıkış işlemlerine yönelik de adım atıldı.
Bu kapsamda, “Yabancılara İkinci El Taşıt Satışı Hakkında Kanun” hükümleri çerçevesinde ilgili noterce düzenlenen kaydın kapatıldığına dair belgenin gümrük idaresine ibraz edilmesiyle “Kolaylaştırılmış Çıkış Formu” düzenlenecek. Bu kapsamda ayniyet kontrolü yapılarak ilgili programa kaydedilen taşıtın çıkış işlemleri gerçekleştirilecek.
Suriyelilerin Türkiye’de kurdukları iş yerlerinin nakline ilişkin işlemler ise Gümrük Yönetmeliği uyarınca Sözlü Beyan Formu düzenlenerek tamamlanacak.
- Döviz ve ziynet eşyası çıkışlarına yönelik düzenleme
Suriye vatandaşlarının beraberlerinde götürecekleri nakitlerle ilgili de düzenleme yapıldı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Finansal Piyasalar ve Kambiyo Genel Müdürlüğünün 17 Aralık 2024 tarihli ve 3625550 sayılı yazısı uyarınca, Suriye vatandaşlarının beraberlerinde kendilerine ait ve değeri 15 bin doları aşan ve ticari amaç taşımayan ziynet eşyası niteliğinde kıymetli madenlerden ve taşlardan yapılmış eşyaları yurt dışına çıkarmaları durumunda, bu eşyaların girişte beyan edilmiş olması veya Türkiye’de satın alındığının belgelenmesi şartı aynı tarihe kadar (31 Aralık 2025) aranmayacak.
Ayrıca, yolcu beraberi 25 bin lirayı aşan Türk parası ve bu para birimiyle ödemeyi sağlayan belgeler ile 10 bin avro veya eşitini aşan döviz çıkışlarında “Nakit Beyan Formu” ile gümrük idarelerine beyanda bulunmaları yeterli olacak.
- “Her türlü çalışmayı ilgili bakanlıklarımızla koordineli şekilde hassasiyetle sürdürüyoruz”
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, AA muhabirine, Suriyelilerin geri dönüşlerinin sağlıklı şekilde yapılması amacıyla Ticaret Bakanlığını ilgilendiren konulara dair yürüttükleri çalışmalara ilişkin bilgi verdi.
Baas rejiminin devrilmesi sonrası geri dönüşlerin hızlandığını anımsatan Bolat, bu kapsamda Suriye’ye açılan gümrük kapılarında hızla gerekli düzenlemeleri yaptıklarını söyledi. Bolat, geçişlerin sorunsuz olabilmesi için altyapı, teknoloji ve personel bakımından gümrük kapılarının güçlendirildiğini hatırlatarak, şöyle konuştu:
“Suriye vatandaşlarının gönüllü geri dönüşlerinin güvenli, hızlı ve etkin şekilde sağlanmasına yönelik her türlü çalışmayı hassasiyetle sürdürüyoruz. Uygulamada karşılaşılan bazı engelleri de hızla aşmak için diğer bakanlıklarla birlikte çalışıyoruz. Gümrük işlemlerini gerçekleştirirken, insani ve hukuki sorumluluklarımız doğrultusunda azami hassasiyet gösteriyoruz. Bu kapsamda Ticaret Bakanlığı olarak geri dönüş yapan Suriyeli vatandaşlara yanlarında eşyalarını götürebilmeleri ve mali durumlarıyla alakalı gümrük düzenlemelerini hayata geçirdik. Diğer bakanlıklarımız da gerekli işlemler için çalışıyor.”
- “Yeni genelgemiz işlemleri ve geri dönüşleri hızlandırmaya yönelik”
Bolat, Suriye istikrara kavuştukça gönüllü, güvenli ve onurlu geri dönüşlerin artacağını belirterek, “Gümrük ve dış ticaret bölge müdürlüklerimize gönderdiğimiz genelgemiz de, bu sürecin sorunsuz şekilde gerçekleştirilmesi amacını taşıyor. İşlemleri olabildiğince kolaylaştırarak sadeleştiriyoruz. Genelgemiz de işlemleri hızlandırmaya yönelik. Çünkü Suriyeli vatandaşlardan birçoğu, Türkiye’de kullandıkları ev eşyalarını, arabalarını da beraberlerinde götürmek istiyorlar. Aynı şekilde paraları, ziynetleri ve diğer kazanımları konusunda kayba uğramadan ülkelerine dönebilmek istiyorlar. Bu noktada yayımladığımız genelge, onlar açısından süreçleri kolaylaştırıcı ve zorlukların aşılmasını sağlayıcı bir nitelik taşıyor.” dedi.
Türkiye’nin, başından beri Suriye ile komşuluk hukukunun ve büyük devlet olmanın gereklerini harfiyen yerine getirmek için çabaladığını vurgulayan Bolat, şunları kaydetti:
“Biz, başından bu yana Suriye’nin toprak bütünlüğünün ve üniter yapısının korunmasını savunurken, meseleye hiçbir zaman menfaat eksenli yaklaşmadık. Her zaman insani hassasiyetlerle bu konuda hareket ettik. Suriyeliler bizim kardeşimiz. Sayın Cumhurbaşkanı’mız da bunu ‘Kalbimizin bir yarısı Antep’se, Hatay’sa, Şanlıurfa’ysa, diğer yarısı Afrin’dir, Halep’tir, Hama’dır, Humus’tur, Şam’dır.’ şeklinde ifade etmişti. Dün ve bugün olduğu gibi, yarın da Suriyeli kardeşlerimizin yanında olmaya devam edeceğiz. Onların ülkelerine geri dönüşlerinde gerekli kolaylıkları sağlayarak, sürecin sorunsuz şekilde yürütülmesi için gerekli adımları atmayı sürdüreceğiz.”