KARŞI karşıya kaldığı sınamaların üstesinden gelebilmek için savunma alanındaki adımlarını hızlandıran Avrupa Birliği’nden son dönemde savuma alanındaki atılımı gözden kaçmayan Türkiye için fırsat oluşturabilecek bir sinyal geldi.
AB ülkelerini ortak silah üretim ve alımına teşvik etme amaçlı Avrupa Savunma Yatırım Planı’nın (EDIP) üçüncü ülkelere kapalı tutulmasını isteyen Fransa itirazını çekti. Bu da EDIP’ten sağlanacak mali kaynağın yüzde 65’inin Birlik ülkelerinde geri kalan yüzde 35’inin ise aralarında Türkiye’nin de bulunduğu üçüncü ülkelerde üretilen savunma ürünlerine harcanabileceği anlamına geliyor.
TRUMP ETKİSİ
Fransa’nın itirazı Türkiye’nin yanı sıra ABD, İngiltere, Güney Kore ve İsrail gibi ülkelerin EDIP kapsamında faaliyetini engelleyecek türdendi. Haberi ilk duyuran İngiliz Financial Times gazetesine göre itirazın kalkmasında Donald Trump’ın 20 Ocak’ta ABD Başkanı olarak göreve başlayacak olması etkili oldu. Plana ilişkin müzakereler henüz tamamlanmadı. Müzakere taslağında, AB’nin güvenliğini ve iyi ilişkiler ilkesini ihlal ettiği düşünülen ülkelerin katılımını yasaklayan bir madde bulunması sorun yaratma potansiyeli içeriyor. Proje için 2027’ye kadar 1.5 milyar Euro öngörülse de bu miktarın ileride artırılması için baskı var.
KONUMU GÜÇLENDİ
Milliyet’in haberine göre; çalışmalar 2022’de AB ülkelerinin savunma alımlarının yüzde 78’inin Birlik dışından tedarik edildiğine işaret ediyor. Bunun yüzde 80’e yakını ABD’den, yüzde 13’ü Güney Kore’den, yüzde 3’ü de İngiltere ve İsrail’den yapılıyordu. Son yıllarda Türk savunma sanayisinin kazandığı ivme dikkat çekici bir boyuta ulaştı. Mevcut konjonktür, özellikle de Ukrayna’daki savaş, savunma ürünleri alanında Türkiye’nin pozisyonunu güçlendirdi. Türkiye’nin üretim kapasitesinin yüksek olması ve yenilikçi bir yaklaşım benimsenmiş olması da önemli bir avantaj olarak görülüyor. EDIP’e ilişkin onay sürecinin 2025’te tamamlanması güven bekleniyor.