Sunay Akın’ın yeni kitabı ‘Koyu Mavi Memleket Kumaşı’, Atatürk’ün öncülüğünde kurulan Cumhuriyet’in gizli kahramanlarının öykülerini anlatırken sanatın ve kültürün bağımsızlıkla eşdeğer tutulduğu bir dönemin de portresini çiziyor.
Aslı Örnek/KitapSanat
Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri!
Ordular demekle ‘Türkiye Büyük Millet Meclisi Orduları” demek arasında büyük hem de çok büyük fark vardır. Türkiye Cumhuriyeti, Millet Meclisi’nin aldığı kararlarla kazanılan bir zaferin sonucu kurulan ve yine o Millet Meclisi’nin temsilcileri sayesinde Lozan’da varlığını kabul ettirmeyi başaran bir hukuk devletidir. Bu kuruluş özelliğiyle de dünya siyaset tarihinde pek çok mazlum halkın bağımsızlığına öncü ve örnek olmuştur. Satı Çırpan’ın ilk kadın milletvekillerimiz arasında yer almasına giden yol, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açıldığı tarih olan 23 Nisan 1920’den 16 gün sonra 9 Mayıs’ta açıklanan ilk çalışma programındaki kız ve erkek farkı gözetmeden Türk çocuklarına verilen eğitimden
söz eden maddedir.”
İLK KADIN MİLLETVEKİLİ SATI ÇIRPAN
İşte, Sunay Akın’ın yeni kitabı ‘Koyu Mavi Memleket Kumaşı’ böyle başlıyor. Kitap, Mustafa
Kemal Atatürk’ün öncülüğünde kurulan Cumhuriyet’in gizli kahramanlarının öykülerini anlatırken sanatın ve kültürün bağımsızlıkla eşdeğer tutulduğu bir dönemin de portresini çiziyor.
Yukarıda alıntıladığım bölümde de 1933’te Ankara’nın Kazan Köyü’nün muhtarı seçilen, 1935’te de ilk kadın milletvekillerimizden biri olarak TBMM’nin sıralarında oturan Satı Çırpan’ın öyküsü anlatılan…
Atatürk’ün Satı olan adını Orta Asya Türk tarihinde ünlenen bir kadın olan ‘Hatı’yla değiştir-
mesini istediği bir kadın Hatı Çırpan. Onun pek bilinmeyen yaşam öyküsü, kitaptaki yazılardan sadece biri. Latmos Dağı’ndaki mağara resimleri, Gülcemal gemisinin burnuna çizilen köpükler, Yaşar Kemal ve Arif Dino’nun Paris Garı’ndaki bekleyişleri, Pendik’te bir evde ortaya çıkan Exupéry fotoğrafı, Mustafa Pilevneli’nin Kaşinozaki Feneri’nin yanındaki müzede sergilenen tablosu, Vedat Günyol’un elinden geçen Ferhan Şensoy’dan ilk, Sait Faik’ten son öyküler de kitapta yer alıyor.
HEM SAVAŞIP HEM RESİM YAPAN ASKER
Cumhuriyet kültürü kahramanlarının gözden kaçan özelliklerinin yer aldığı kitabıyla ilgili Sunay Akın, “Kitapta ressamlar var ama hiç bilinmeyen özellikleriyle. Örneğin; Çanakkale Savaşı’yla ilgili pek çok öykü vardır ama cephede hem savaşan hem de silahların sustuğu anda resim yapan ressamların öyküsüne çok rastlamazsınız” diyor.
‘Koyu Mavi Memleket Kumaşı’ bilginin yanı sıra umut veren bir kitap olarak da dikkat çekiyor.
KİTAP İÇİN ANLAMLI TANITIM
Sunay Akın’ın kitabı ‘Koyu Mavi Memleket Kumaşı’, Gaziantep’in İslahiye ilçesinde
bulunan Sabiha-Aziz Bali İlçe Halk Kütüphanesi’nde geçen ay düzenlenen bir toplantıyla
tanıtıldı. İslahiye’de doğup büyüyen Türkiye İş Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Bali,
61 yıl boyunca cezaevi olarak kullanılan binanın kütüphaneye dönüştürülme hikayesini
şöyle anlattı: “Burası sınırlı memur maaşıyla beş çocuğunu okutan bir annenin hatırasını
yaşatmak üzere kuruldu. Evimizde bizim kütüphane dediğimiz bir kitaplığımız vardı. İlçenin çocukları ev ödevini yapmak üzere evimizdeki kitaplığa gelirdi.
Annem çok okurdu. 2019 Ağustos’unda annemi kaybettiğimizde, hatırasını yaşatmak için ne yaparız diye düşündüğümüzde aklımıza tereddütsüz kitap geldi. İlçede nereyi kütüphane yapabiliriz diye araştırırken sonradan boşaltılan cezaevini dönüştürme imkânı doğdu.” Sunay Akın ise “Pek çok olanaksızlık içinde bir Anadolu kadınının okuması, kitaplara bu
kadar değer vermesi, bizim en büyük gücümüzdür.
Bir ülkenin zenginliği insanıdır. İnsan aklı okuyarak, bilgiyle yükselir” diye konuştu.